Nowe prawo umożliwi gminom m.in. wybór różnych metod ustalania opłat, np. na obszarze, który ma wodociągi - według zużycia wody, na pozostałym - zgodnie z inną metodą.
Ponadto ustawa wprowadza dla gmin możliwość różnicowania stawek opłat, wprowadzenia zwolnień przedmiotowych, ustanowienia dopłat dla właścicieli nieruchomości spełniających ustalone przez gminę kryteria lub określenia szczegółowych zasad ustalania opłat.
Co więcej gmina może przejąć obowiązek wyposażania nieruchomości w pojemniki na nieczystości i zadbać o nie, o ich stan sanitarny i stan techniczny.
W celu ułatwienia poboru opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, oraz uiszczania opłaty przez właścicieli nieruchomości, ustawa wprowadza możliwość poboru opłaty w drodze inkasa.
Wprowadza się również możliwość składania deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Na mocy nowelizacji burmistrzowi, prezydentowi i wójtowi gminy będą przysługiwały uprawnienia egzekutora podatku od nieczystości.